استاندارد حسابداری شماره 26
فعالیتهای كشاورزی:
این استاندارد باید باتوجه به ” مقدمه‌ای بر استانداردهای حسابداری مطالعه و بكار گرفته شود.
دامنه كاربرد
1 . كاربرد این استاندارد در حسابداری موارد زیر اامی است، مشروط بر اینكه به فعالیت كشاورزی مربوط باشد :
الف . داراییهای زیستی، و
ب . تولید كشاورزی در زمان برداشت.
2 . این استاندارد در موارد زیر كاربرد ندارد :
الف . زمین مربوط به فعالیت كشاورزی (به استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان حسابداری داراییهای ثابت مشهود مراجعه شود)، و
ب . داراییهای نامشهود مربوط به فعالیت كشاورزی (به استاندارد حسابداری شماره 17 با عنوان حسابداری داراییهای نامشهود مراجعه شود).
3 . این استاندارد در مورد تولید كشاورزی، یعنی محصول برداشت شده از داراییهای زیستی واحد تجاری، تنها در زمان برداشت، كاربرد دارد. بعد از زمان برداشت، تولید كشاورزی تابع اامات استاندارد حسابداری شماره 8 با عنوان حسابداری موجودی مواد و كالا یا سایر استانداردهای حسابداری مربوط خواهد بود. بنابراین، این استاندارد به فراوری محصولات كشاورزی بعد از زمان برداشت مربوط نمی‌شود؛ برای مثال، فرایند فراوری انگور تا سركه توسط باغدار پرورش‌دهنده انگور مشمول این استاندارد نیست. هرچند چنین فرایندی می‌تواند به‌طور منطقی و طبیعی فعالیت كشاورزی محسوب شود و با دگردیسی زیستی تا حدی مشابه باشد، اما این نوع فراوری در این استاندارد در تعریف فعالیت كشاورزی قرار نمی‌گیرد.
تعاریف
تعاریف مرتبط با كشاورزی:
5 . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص شده زیر به كار رفته است :
• فعالیت كشاورزی : عبارت است از مدیریت بر دگردیسی داراییهای زیستی برای فروش، تبدیل به تولید كشاورزی یا افزایش داراییهای زیستی.
• دگردیسی : شامل فرایندهای رشد، تحلیل، تولید و تولید مثل است كه به تغییرات كیفی یا كمّی دارایی زیستی می‌انجامد.
• دارایی زیستی : عبارت است از حیوان یا گیاه زنده.
• تولید كشاورزی : عبارت است از محصول برداشت شده از داراییهای زیستی واحد تجاری.
• گروهی از داراییهای زیستی : عبارت است از مجموعه حیوانات یا گیاهان زنده مشابه.
• برداشت : عبارت است از جداسازی تولید كشاورزی از دارایی زیستی یا پایان دادن به فرایند زندگی دارایی زیستی.
• دارایی زیستی مولد : عبارت است از یك دارایی كه به‌قصد تولید مثل، اصلاح نژاد و یا تولید كشاورزی ، با حفظ حیات دارایی زیستی ، نگهداری میشود و قابلیت برداشت در بیش از یك سال را دارد.
• دارایی زیستی غیر مولد : به طبقه‌ای از داراییهای زیستی گفته میشود كه واجد شرایط تعیین شده برای داراییهای زیستی مولد نیست.
6 . فعالیت كشاورزی شامل انواع گوناگونی مانند پرورش احشام، درختكاری، كاشت گیاهان یك ساله یا چند ساله، زراعت، كاشت درختان میوه و نهالستان، پرورش گل و پرورش آبزیان است. برخی ویژگیهای مشترك این فعالیتها به شرح زیر میباشد :
الف . قابلیت تغییر . حیوانات و گیاهان زنده به‌صورت بالقوه توانایی دگردیسی زیستی دارند،
ب . مدیریت تغییر . مجموعه فعالیتهایی كه از طریق بهینه‌سازی و ایجاد شرایط لازم (از قبیل سطوح تغذیه، رطوبت، درجة حرارت، كود و نور) فرایند دگردیسی را تسهیل می‌كند. چنین مدیریتی فعالیت كشاورزی را از سایر فعالیتها متمایز می‌سازد. برای مثال، بهره‌برداری از منابعی كه مدیریت نمی‌شود (از قبیل ماهیگیری در دریاها و رودخانه‌ها و قطع درختان جنگلی بدون انجام وظایف احیاء) فعالیت كشاورزی نیست، و
ج . اندازه‌گیری تغییر . تغییرات كیفی (برای مثال، اصلاح‌نژاد، درجه غلظت، رسیده بودن، پوشش چربی، میزان پروتئین و مقاومت بافتی) یا تغییرات كمی (برای مثال، تولید مثل، وزن، ابعاد حجمی، طول یا قطر الیاف و تعداد جوانه) ناشی از دگردیسی به عنوان شاخصهای فعالیت معمول مدیریت، اندازه‌گیری و نظارت میشود.
7 . دگردیسی به یكی از نتایج زیر منجر میشود :
الف . تغییرات در دارایی از طریق رشد (افزایش كمی و كیفی حیوان یا گیاه)، تحلیل (كاهش در كمیت یا افت كیفیت حیوان یا گیاه) یا تولید مثل (تكثیر حیوان یا گیاه زنده) یا
ب . تولید محصول كشاورزی از قبیل برگ چای، پشم و شیر.
8 . داراییهای زیستی غیر مولد اقلامی هستند كه به عنوان تولید كشاورزی برداشت می‌شوند یا به عنوان داراییهای زیستی به‌فروش می‌رسند. دامهای گوشتی، دامهای آماده فروش، ماهی پرورشی، غلات در جریان رشد از قبیل ذرت و گندم، و درختان پرورشی جهت تهیه الوار نمونه‌هایی از داراییهای زیستی غیر مولد میباشد. داراییهای زیستی مولد ازجمله شامل اقلامی مانند دامهای شیری، تاكستانها، درختان میوه و مرغهای تخم‌گذار است.
تعاریف عمومی
9 . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر به كار رفته است:
* بازار فعال : عبارت است از بازاری كه كلیه شرایط زیر را دارد:
الف . اقلام مبادله شده در بازار متجانس هستند،
ب . معمولاً خریداران و فروشندگان مایل در هر زمان وجود دارند، و
ج . قیمتها برای عموم قابل دسترسی است.
* مبلغ دفتری : مبلغی است كه دارایی به آن مبلغ در ترامه منعكس میشود.
* ارزش منصفانه : مبلغی است كه خریداری مطلع و مایل و فروشنده‌ای مطلع و مایل می‌توانند در معامله‌ای حقیقی و در شرایط عادی ، یك دارایی را در ازای مبلغ مزبور با یكدیگر مبادله یا یك بدهی را تسویه كنند.
10 . در این استاندارد، اقلام متجانس به مجموعه‌ای از اقلام نظیر لبنیات، غلات، دانه‌های روغنی، میوه و تره‌بار، گل، دام، طیور، ماهیها و آبزیان و . اطلاق میشود كه به واسطه خصوصیات همانند، قابل گروه‌بندی است.
11 . ارزش منصفانه یك دارایی مبتنی بر مكان و شرایط فعلی آن است. برای مثال، ارزش منصفانه یك گله در مزرعه معادل با قیمت همان گله در بازار مربوط پس از كسر مخارج حمل و سایر مخارج رساندن گله به آن بازار است.
شناخت و اندازه‌گیری
12 . واحد تجاری باید دارایی زیستی یا تولید كشاورزی را فقط زمانی شناسایی كند كه :
الف . كنترل دارایی را در نتیجه رویدادهای گذشته بدست آورده باشد ،
ب . جریان منافع اقتصادی آتی مرتبط به دارایی به درون واحد تجاری محتمل باشد، و
ج . ارزش منصفانه یا بهای تمام شده دارایی به‌گونه‌ای اتكاپذیر قابل اندازه‌گیری باشد.
13 . دارایی زیستی مولد باید برمبنای بهای تمام شده پس از كسر استهلاك انباشته و كاهش ارزش انباشته یا مبلغ تجدید ارزیابی ، به عنوان نحوه عمل مجاز جایگزین ، منطبق با اامات استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان ” حسابداری داراییهای ثابت مشهود شناسایی و گزارش شود.
14 . به استثنای دارایی زیستی غیر مولد خریداری شده كه تنها در زمان شناخت اولیه به بهای تمام شده شناسایی میشود ، داراییهای زیستی غیر مولد باید در شناخت اولیه و در تاریخ ترامه به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردی زمان فروش اندازه‌گیری شود بجز در مورد توضیح داده شده در بند 26 كه نمی‌توان ارزش منصفانه را به گونه‌ای اتكا پذیر اندازه‌گیری كرد.
15 . تولید كشاورزی باید در زمان برداشت به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردی زمان فروش اندازه‌گیری شود. ارزش تعیین شده مزبور هنگام به‌كارگیری استاندارد حسابداری شماره 8 با عنوان ” حسابداری موجودی مواد و كالا یا استاندارد حسابداری دیگری ، بهای تمام شده آن محصول محسوب میشود.
16 . مخارج زمان فروش شامل حق‌احمه پرداختی به واسطه‌ها، مالیات و عوارض مربوط میباشد.
17 . تعیین ارزش منصفانه برای دارایی زیستی غیر مولد یا تولید كشاورزی می‌تواند از طریق گروه‌بنـدی بر اساس خاصه‌های بارز آنها، برای مثال، بر حسب سن یا نژاد، تسهیل گردد. واحد تجاری، آن دسته از خاصه‌هایی را انتخاب می‌كند كه در بازار به عنوان مبانی قیمت‌گذاری دارایی استفاده میشود.
با تشکر (گلستان)
کارشناسی ارشد حسابداری
به ,زیستی ,دارایی ,كشاورزی ,است ,داراییهای ,داراییهای زیستی ,تولید كشاورزی ,دارایی زیستی ,فعالیت كشاورزی ,استاندارد حسابداری ,استاندارد حسابداری شماره ,براوردی زمان فروش ,زمان فروش اندازه‌گیری ,مخارج براوردی زمان
درباره این سایت