حسابداری سبز» دقیقاً به چه معناست؟
وارد كردن ملاحظات زیست‌محیطی در نظام حسابداری درآمد ملی یا سازگاری آن با ملاحظات زیست محیطی، در واقع همان حسابداری سبز یا حسابهای ملی تعدیل شده (EDP) است.
در حسابداری سبز مواهب طبیعی را به شكل حسابهای اقماری، با مكانیسمی تحت عنوان اصلاح سیستم‌حسابهای ملی با رویكرد ملی كه همان SEEA است مورد توجه قرار می‌دهند.
در حسابداری سبز تلاش میشود تا پیش از آن كه خسارات غیرقابل جبرانی به محیط زیست وارد شود، سیستم‌های حمایتی حیات كره زمین مورد حفاظت قرار گیرد.
* آیا در ایران این كار انجام شده است؟
خیر. فعلاً تلاش بر این است كه به عنوان یك شاخص آن را وارد كار خود كنیم و سازمان ملل هم به‌طور آزمایشی در چند كشور آن را انجام داده است.
به هر حال باید روی آن كار شود. البته، سازمان محیط زیست در چارچوب برنامه چهارم توسعه، طرحی برای اصلاح سیستم حسابهای ملی دارد.
* اقتصاد سبز یعنی چه؟
یعنی نظام اقتصادی موجود توانایی بازسازی خود را به‌صورت پایدار داشته باشد. این تعریف بسیار ساده‌ای از اقتصاد سبز است، در واقع همان توسعه اقتصادی پایدار است.
نظام اقتصادی موجود پایدار نیست، زیرا به ظرفیت‌های قابل‌تحمل محیط زیست برای رشد و پیشرفت اقتصادی توجهی ندارد.
نظام اقتصادی موجود ما نسبت به 50 سال پیش بیش از 6 برابر رشد كرده است، در حالی كه هیچ‌یك از ظرفیت‌هایِ زمینِ میزبان این رشد، افزایش پیدا نكرده است.
نظام اقتصادی موجود عمدتاً متكی بر استفاده از منابع انرژی تجدیدناپذیر است و به بازیافت و استفاده مجدد از مواد توجهی ندارد. همه اینها دلایلی برای ناپایداری اقتصادی است. اقتصاد سبز به دنبال توسعه اقتصادی پایدار است.
* دانش اقتصاد محیط زیست» چگونه به توسعه و بهره‌گیری پایدار از منابع طبیعی كمك می‌كند؟
اقتصاد محیط زیست چگونگی اداره و توسعه منابع زیست‌محیطی را بررسی می‌كند. این علم می‌كوشد در پیشرفت فناوری و توسعه اقتصادی- اجتماعی انسان را در رسیدن به توسعه پایدار و توجه به ملاحظات زیست‌محیطی یاری كند.
هدف اقتصاددانان محیط زیست این است كه رابطه بین فعالیت‌های اقتصادی و طبیعت را بهتر بشناسند و ما را در تصمیم‌گیری عاقلانه در خصوص محیط زیست یاری كنند.
نكته اساسی در این علم آن است كه اقتصاد و محیط زیست جدای از یكدیگر نیستند. هیچ تصمیم اقتصادی یافت نمی‌شود كه بر محیط زیست اثر نداشته باشد و هیچ تحول زیست‌محیطی وجود ندارد كه در آن تأثیر اقتصادی دیده نشود.
اقتصاد محیط زیست سعی دارد حفظ محیط زیست» و فعالیت‌های اقتصادی» را با هم آشتی دهد و این كار را به كمك ابزارها و تئوری‌های اقتصادی انجام می‌دهد.
* كشش بازارهای ایران برای عرضه كالاها و خدمات زیست‌محیطی» چقدر است؟
در این خصوص باید براساس مطالعات و شواهد قضاوت كرد. براساس یكی از مطالعاتی كه در مورد كالاها و خدمات غیربازاری طبیعت انجام داده‌ام، كشش درآمد مردم ایران برای مواهب زیست‌محیطی 2975/0 بود.
یعنی از نظر مردم ایران محیط زیست در دسته كالاها و خدمات غیرلوكس قرار داشت. همچنین این مطالعه نشان داد كه تأثیر تغییر قیمت در میزان تمایل به پرداخت مردم ایران برای حفظ محیط زیست نسبتاً ناچیز بود.
این یافته از اهمیت حفظ محیط زیست در هزینه‌های خانواده‌های ایرانی حكایت دارد. بدین‌ترتیب جامعه ایرانی به مواهب طبیعی به‌عنوان یك دارایی ارزشمند نگاه می‌كند. این مطالعات نشان داد كه حفظ محیط زیست بی‌كشش است. یعنی مردم برای حفظ محیط زیست اهمیت قائلند.
* منظور از بی‌كشش چیست؟
برای روشن شدن موضوع مثالی می‌زنم. كالاهایی همچون نان و بنزین كه غیرقابل جایگزین هستند، بی‌كشش خوانده می‌شوند. در این تقسیم‌بندی، حفظ محیط زیست نیز كالایی بی‌كشش به‌حساب می‌آید.
یعنی وقتی قیمت حفاظت از محیط زیست تغییر می‌كند، میزان تمایل به پرداخت مردم به میزان بسیار ناچیزی كاهش می‌یابد.
بنا بر این با این مطالعه می‌توان به‌خوبی نشان داد كه مردم چه می‌خواهند. اینجاست كه مسئولان باید با برنامه‌ریزی برای تولید كالاهایی سازگار با محیط زیست اقدامات لازم را انجام دهند.
این مطالعه علمی كه جامعه آماری آن شهرهای كشور بودند، حكایت از خواست عمومی مطالعه‌شوندگان بر حفظ محیط زیست دارد.
* به نظر شما وضع مالیات‌های سبز» در ایران چقدر از بستر حقوقی و اجتماعی لازم برخوردار است؟
مالیات‌های زیست‌محیطی یا مالیات‌های سبز یكی از ابزارهای اقتصادی قدیمی در حفظ محیط زیست است كه سالیان طولانی در كشورهای مختلف از آن استفاده شده است.
استفاده از این ابزار در مواردی كه علم اقتصاد محیط زیست پیشنهاد می‌كند بسیار لازم و ضروری است و مانع انتشار آلاینده‌های بیش از حد بهینه اجتماعی میشود.
فعلاً در ایران سیستم جریمه وجود دارد كه با مالیات بسیار متفاوت است، اما می‌توان با فراهم كردن بستر حقوقی و انجام تحقیقات علمیِ اقتصادی به‌شكلی علمی مقدار مالیات‌های سبز را تعیین كرد. اما چنان كه پیشتر اشاره كردم، در استفاده از هر ابزار اقتصادی در كشور باید به ملاحظات اجتماعی نیز توجه كرد و ظرافت‌های خاص آن را در نظر گرفت.
* آلایندگان در ایران تا چه حد جریمه فعالیت‌شان را می‌پردازند؟
اساس پرداخت جریمه آلودگی این است كه هزینه تخریب محیط زیست را آلوده‌كننده پرداخت كند.
* كه مبنای آن همان اصل معروف پرداخت آلوده‌ساز» (PPP) است؟
بله. البته جریمه پرداختی از سوی آلوده‌ساز» براساس مقدار آلودگی كم و زیاد میشود. انگیزه این كار آن است كه آلوده‌كننده هزینه آلوده‌كنندگی خود را با توجه به استانداردهای موجود برعهده بگیرد.
متأسفانه در ایران آلوده‌كننده‌ها هزینه آلودگی را نمی‌پردازند و آن را به جامعه تحمیل می‌كنند.
لذا در تصمیم‌گیری‌های جدید درخصوص فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه اقتصاد محیط زیست، فعالیت‌ها باید براساس هزینه‌های اجتماعی و منافع اجتماعی سنجیده شوند و اثرات خارجی فعالیت‌ها در نظر گرفته شود و آلوده‌كننده مم به رفع آن شود.
26 نکته کوتاه و کلیدی برای ثروتمند شدن
افزایش سرمایه آموزش 1
مالیات حقوق ودستمزد چیست؟
محیط ,زیست ,كه ,اقتصادی ,* ,اقتصاد ,محیط زیست ,حفظ محیط ,است كه ,در ایران ,اقتصادی موجود ,نظام اقتصادی موجود ,توسعه اقتصادی پایدار
درباره این سایت